CÔNG TY TNHH THƯƠNG MẠI DỊCH VỤ QUẢNG CÁO IN ẤN MINH PHÁT

                                                 Vài nét về lịch sử ngành In

Lịch sử in ấn bắt đầu xuất hiện và phát triển đầu tiên ở Trung Quốc. Kĩ thuật in khối dùng gỗ sơ khai đã bắt đầu phổ biến ở thế kỉ thứ 6. Sách cổ nhất được in còn tới ngày nay sử dụng kĩ thuật in khối tinh vi có từ năm 868 SCN (kinh Kim Cương). Đến thế kỉ thứ 12 và 13, các thư viện ở Ả Rập và Trung Quốc đã có tới hàng chục nghìn bản sách.

Sự phát triển của in ấn là một bước đột phá trong phổ biến tri thức: nhà in đã được dựng lên ở Venice năm 1469 và tới năm 1500 thành phố này đã có tới 417 thợ in. Năm 1470, Johann Heynlin lập nhà in ở Paris.

Năm 1476, nhà in được lập ở Anh quốc bởi William Caxton; năm 1539, một người Ý tên là Juan Pablos đã lắp đặt một nhà in được nhập về ở thành phố Mexico, Mexico. Stephen Day xây dựng nhà in đầu tiên của Bắc Mĩ ở vịnh Massachusetts năm 1628 và là người góp phần lập nên nhà xuất bản Cambridge.

Các cột mốc đáng nhớ của nghề in thế giới:

• 1462: nghề ấn loát du nhập vào châu Âu.
• 1476: máy in lần đầu tiên hiện diện ở Westminster, Anh.
• 1518: Loại chữ La mã bắt đầu thay thế kiểu chữ Gôtic.

                                           Ông Tổ nghề in của Việt Nam

Thám hoa Lương Như Hộc (Lương Nhữ Học) (1420 - 1501), tự Tường Phủ, hiệu Hồng Châu, là danh sĩ, quan nhà Hậu Lê. Ông là người hai lần làm sứ giả sang Trung Quốc và đã có công truyền lại nghề khắc bản gỗ in cho dân làng Liễu Tràng, Hồng Lục (nay là Gia Lộc, tỉnh Hải Dương) và được tôn xưng là “ông tổ nghề khắc ván in”.

Nhờ hai lần đi sứ sang Trung Quốc, ông đã học được nghề in mộc bản ở đây. Khi về nước, ông đã truyền bá nghề này cho nhân dân hai làng Liễu Tràng, Hồng Lục ở quê ông, khiến nghề in nơi đây trở nên phát triển. Chính vì lẽ đó, ông đã được coi là ông tổ sáng lập ra nghề in ở Việt Nam.

Mặc dù nghề in đã có trước đó, nhưng nó chỉ lưu hành trong phạm vi Phật giáo và quản lý nhà nước.

Nhờ có sự truyền dạy của ông, làng Liễu Tràng – Hồng Lục đã trở thành trung tâm khắc ván in chữ và sau là tranh khắc của cả nước. Nhiều bộ sách đã được in khắc ở đây, trong đó phải kể đến bộ “Đại Việt sử ký toàn thư” đồ sộ đã được những người thợ làng Hồng Lục, Liễu Tràng khắc đầy đủ lần đầu tiên vào năm Chính Hòa thứ 18 (1697).

Để ghi nhận công lao, dân làng Liễu Tràng đã lập đền thờ, tôn ông làm Thành hoàng và coi là tổ nghề của họ. Hiện nay vẫn còn ngôi đình thờ Thám hoa ở làng Liễu Tràng, đã được xếp hạng năm 1992, thường tổ chức lễ hội vào ngày 13-15 tháng 9 (âm lịch) hàng năm.

                           Johannes Gutenberg – ông Tổ nghề in thế giới

                                          

                                                        Johannes Gutenberg

Vào thế kỷ 8 - 9, nghề ấn loát với sự trợ giúp của những bản khắc chữ bằng gỗ đã phổ biến ở Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc. Đến thế kỷ 14, nghề in mới bắt đầu xuất hiện ở châu Âu.

Đến năm 1436, với sự ra đời của kỹ thuật in bằng chữ kim loại có thể dịch chuyển được đã giúp cho việc in ấn trở nên đơn giản hơn. Cha đẻ của phát minh này là Johannes Gutenbergh (ảnh trên) - người được mệnh danh là “ông tổ của nghề in”.

Ông đã tìm ra được kỹ xảo in mới. Lúc đầu ông tạo chữ in bằng loại gỗ cứng. Mỗi chữ in là một bản khắc nhỏ với duy nhất một chữ trên đá. Tuy nhiên loại chữ in bằng gỗ không tạo ra nét chữ sắc nét và riêng biệt nên ông chuyển đổi qua kiểu chữ in bằng kim loại có thể di chuyển được. Bằng phương pháp này, Gutenberg là người đi tiên phong trong việc in sách Kinh Thánh bằng tiếng La tinh. Bộ Thánh Kinh gồm hai tập, mỗi tập dày 300 trang với 42 dòng mỗi trang. Đây được xem là bộ sách đầu tiên được in bằng kiểu chữ kim loại có thể dịch chuyển được với những nét chữ rất đẹp và sắc nét.

Và cho đến bây giờ, hầu hết những loại máy in hiện đại được sử dụng ngày nay đều bắt nguồn từ phát minh của Gutenberg. Nhờ công sáng chế ra loại máy in bằng chữ in kim loại có thể dịch chuyển nên ông đã được mọi người gọi là “ông tổ của nghề in”. Để tưởng nhớ ông, người ta đã cho đặt tượng của ông tại hai thành phố lớn của Đức là Dresden và Mainz.

 

                          JOHANNES GUTENBERG VÀ CUỘC CÁCH MẠNG IN ẤN

Hồi giữa thế kỷ 15 có một phát minh của một con người mà giá trị của nó chỉ có mạng thông tin toàn cầu Internet trong thế kỷ 20 mới phần nào có thể so sánh nổi. Sẽ không quá lời nếu như nói rằng, thế giới chúng ta đang sống hiện tại không thể được như ngày nay nếu như không có phát minh này. Đó là phát minh ra máy in bằng những chữ cái.

Người đã phát minh ra máy in là kỹ sư người Đức Johannes Gensfleisch, hay cũng còn được gọi là Gutenberg. Tên của ông – Johannes Gutenberg – đã trở thành thương hiệu chung cho ngành công nghiệp in ấn. Nói đến Gutenberg là nói đến máy in. Nhờ có máy in mà ngành công nghiệp sách báo mới có được sự phát triển vượt bậc. Mà nhờ sách báo mới có sự truyền tải và lưu giữ tri thức của nhân loại, mới có phong trào học để biết đọc và biết viết trên khắp thế giới. Những cơ hội về phát triển con người, kinh tế và xã hội của con người kể từ mấy thế kỷ qua đều không thể có được sự phát triển và lan tỏa, ảnh hưởng và tác dụng như hiện tại nếu không nhờ có sách báo. Nhà triết học người Anh Francis Bacon, một trăm năm sau khi Gutenberg qua đời, đã từng nói: “Có ba thành tựu làm thay đổi hoàn toàn diện mạo của thế giới là thuốc súng, la bàn và in sách”.

Cho tới giữa thế kỷ 15, sách được xuất bản lần đầu hay tái bản đều được chép bằng tay, mọi minh họa và trang trí đều được thực hiện cũng bằng tay. Cách làm ấy tiêu tốn rất nhiều thời gian, và bởi vậy sách là của rất hiếm, thường được coi là thứ xa xỉ dành riêng cho giới thượng lưu và những ai có tiền. Không tiếp cận được tới sách đồng nghĩa với không tiếp cận được tri thức, bị cô lập với những phát triển của khoa học kỹ thuật, bị giam cầm trong lạc hậu và không hiểu biết. Sự phát triển chung của hiểu biết của con người và xã hội bị cản trở vì thế. Và giá trị to lớn của phát minh sách in của Johannes Gutenberg cũng chính là ở chỗ đó.

Các nhà nghiên cứu đã tính toán rằng, việc phát minh ra máy in đã làm năng suất tăng 200%. Nhanh và rẻ, chất lượng cao và ổn định là những lợi thế mà phát minh của Johannes Gutenberg đã mang lại. Suy cho cùng thì đó cũng là những tố chất không thể thiếu của mọi thương hiệu.

Câu chuyện về phát minh của Johannes Gutenberg và tác dụng to lớn của phát minh này là một câu chuyện rất đặc biệt về lịch sử thương hiệu. Cùng với thời gian, rất nhiều nhà xuất bản lần lượt ra đời, rất nhiều nhà in và hãng chế tạo máy in ra đời, trở thành những thương hiệu riêng lừng danh trên thế giới. Cái tên Johannes Gutenberg không thấy ở bên cạnh những thương hiệu ấy, nhưng dường như vẫn luôn ẩn hiện ở đằng sau các thương hiệu ấy.

Những con chữ giản đơn của Johannes Gutenberg đã làm thay đổi thế giới như thế đấy. Những con chữ ấy và cách in sắp chữ của Johannes Gutenberg đã làm nên cuộc cách mạng trong ngành in ấn mà mãi đến thế kỷ 20 những máy tính điện tử và hệ thống máy in tích hợp đa năng kết nối với máy tính điện tử mới có thể thay thế được. Và chắc chn một điều rằng, nếu Gutenberg hoặc ai đó khác trong những thế kỷ qua không có được phát minh đơn giản mà kỳ diệu này thì chưa biết loài người trong thế kỷ 20 đã có được sự đổi thay trong ngành công nghiệp in ấn như vậy hay không.

Những gì mà cuộc cách mạng trong ngành in hồi giữa thế kỷ 15 đã đưa lại cho loài người xem ra chính là sự khởi nguồn cho rất nhiều, rất nhiều thương hiệu trên thế gii. Vậy mà đến nay, cái tên Johannes Gutenberg đã bị thời gian phủ bụi, đã bị trí nhớ ngắn ngủi và nhịp sống hối hả của con người trong thế giới hiện đại gần như quên lãng. Cũng dễ hiểu thôi vì Internet đã trở thành không thể thiếu đối với xã hội và con người trong thế giới chúng ta đang sống, nhưng thử hỏi đã có mấy ai để tâm đến những người đã sinh ra nó và bước đường lịch sử của nó.

Johannes Gutenberg sinh vào khoảng năm 1400 (không ai biết chính xác năm nào) và mất ngày 3/2/1468 ở thành phố Mainz (miền tây nước Đức ngày nay). Với phát minh của mình, Gutenberg thành lập một xưởng in. Không giàu có nhưng cũng không nghèo, không có địa vị xã hội cao nhưng cũng không đến nỗi không được nể trọng, Johannes Gutenberg không để lại tên tuổi của chính mình trong thương hiệu cụ thể nào còn tồn tại từ đó đến nay, không để lại một tấm hình hay bức họa chân dung chính thức nào. Thậm chí đến cả ngôi mộ của ông cũng đã bị thất lạc. Nhưng ở thành phố Mainz của nước Đức ngày nay có không ít tượng đài về con người này và biểu tượng về phát minh của ông. Thế đấy, thương hiệu được hình thành rồi mất đi, nổi danh rồi bị quên lãng, nhưng những số phận con người ẩn hiện ở đằng sau thì xem ra không bao giờ bị mất hẳn.                                                                                                                                                         

                                                                                                                                                           Minh Phát, ngày 25 tháng 8 năm 2015